راههای اثبات هلال در فقه مذاهب خمسه با تکیه بر نجوم جدید
بحث ثبوت هلال ماه از مباحثی است که همه انسانها به نوعی به آن نیاز دارند شریعت مقدس اسلام نیز برخی از اعمال و عبادات را معلّق به ثبوت هلال ، نموده است
دسته بندی فقه و علوم انسانی فرمت فایل doc حجم فایل 337 کیلو بایت تعداد صفحات فایل 209
دریافت فایل
فروشنده فایل
کد کاربری 15
تمام فایل ها
بحث ثبوت هلال ماه از مباحثی است که همه انسانها به نوعی به آن نیاز دارند. شریعت مقدس اسلام نیز برخی از اعمال و عبادات را معلّق به ثبوت هلال ، نموده است.
مهمترین عامل تعیین کننده در رؤیت هلال و آغاز ماههای قمری، افق است ، هر نقطه ای روی کره زمین افق مخصوص به خودش را دارد.بر این اساس معیار متخصصین دینی و فقهای عظام در رؤیت هلال بر اساس افق مشخص می شود.
بیشتر فقها ، رؤیت هلال ماه را در هر شهری ، تنها برای مردمان همان شهر و ساکنان روستاها و شهرهای نزدیک به آن معتبر می دانند.
دیدن هلال و ثابت شدن ماه در سرزمینی برای دیگر سرزمینها کافی است و می توان با دیدن هلال و ثابت شدن ماه در هر سرزمینی از کره زمین روزه گرفت، یا روزه گشاد.
شماری از باورمندان این دیدگاه می گویند: ماه اگر در سرزمینی ثابت شد، سرزمینهای را در بر می گیرد که در شب، سرزمینی که در افق آن هلال دیده شده ، یکسان باشند،هر چند این یکسانی در پاره ای از شب باشد.
برخی از مجتهدین ،حکم حاکم را نیز برای پذیرش دیده شدن هلال کافی می دانند. هر چند که حاکم شخصاً ندیده باشد و از راههای دیگر برایش یقین به رؤیت هلال حاصل شده باشد. .البته از نظر منجمین و به تبع آن برخی نرم افزارها پیشرفته نجومی هم که از لحاظ صحت و دقت تجربه شده باشد و اصطلاحاً اطمینان به رؤیت یا عدم رؤیت هلال ایجاد کند از نظر برخی مراجع برای اثبات رؤیت یا عدم رؤیت هلال کافی است.
واژگان کلیدی :
«هلال ،رؤیت ، محاق ،تعمیم ، گواهان ، بیّنه ، حاکم ، افق»
فهرست مطالب
مقدمه«روش تحقیق»«قلمرو تحقیق»«بیان مسأله»«پیشینه تحقیق»هدف تحقیق:۱-۱ «بخش اول»: واژه شناسی۱-۱-۱ماده «هلل» و مشتقات آن در کتابهای لغت۱-۱-۲ماده «هلل» در احادیث و قرآن۱-۱-۳وجه تسمیه هلال :۱-۲بخش دوم : آشنایی با تقویم هجری۱-۲-۱تقویم هجری قمری۱-۲-۲مبانی تقویم هجری قمری۱-۲-۳تقویم هجری قمری هلالی۱-۲-۴تقویم هجری قمری قرار دادی۱-۲-۵چرا در تقویم هجری قمری اختلاف پیش می آید؟۱-۲-۶مقایسه ی تقویم هجری شمسی و هجری قمری۱-۳ «بخش سوم»تنجیم و ستاره شناسی۱-۳-۱تعریف علم نجوم :۱-۳-۲حکم تنجیم :۱-۳-۲-۱خبر دادن از تحولات فلکی :۱-۳-۳ادله جواز علم نجوم۱-۳-۳-۱روایاتی که دلالت بر مذموم بودن علم نجوم دارند.۱-۳-۲-۲- اخبار از آینده با توجه به اوضاع فلکی بدون اعتقاد به تاثیرات آنها:۱-۳-۲-۳اخبار از حوادث با اعتقاد به حیات افلاک و عدم استقلال آنها در تاثیر بر رویدادهای زمینی۱-۳-۴چند مساله مرتبط با تنجیم۱-۳-۴-۱آیا تصدیق منجم و ترتیب اثر دادن به سخن او جایز است ؟۱-۳-۴-۲آیا یاد گیری و یاد دادن علم نجوم جایز است؟۱-۳-۴-۳آیا حکم رمل و فال و کار هایی از این قبیل مثل تنجیم است؟۲-۱بخش اول : «نگرشی بر رویت هلال در علم نجوم»۲-۱-۱پیدایش ماه۲-۱-۲وضعیت تکوینی ماه۲-۱-۳کرویّت یا مسطح بودن زمین۲-۱-۴مدار گردش ماه۲-۱-۵قوانین کپلر۲-۱-۶اهله ی ماه۲-۱-۷حرکات ماه۲-۲بخش دوم «بررسی پدیده های وابسته به مدار ماه »۲-۲-۱جزر و مد :۲-۲-۲خورشید گرفتگی (کسوف)۲-۲-۳ج)ماه گرفتگی (خسوف)۲-۲-۴مشاهده نور زمین تاب۲-۲-۵جهت یابی به وسیله ماه۲-۳بخش سوم – ماههای قمری۲-۳-۱انواع ماه قمری۲-۳-۱-۱ماه قمری حسابی :۲-۳-۱-۲ماه قمری متوسط:۲-۳-۱-۳ماه قمری هلالی فلکی :۲-۳-۱-۴ماه قمری هلالی شرعی :۲-۳-۲پدیده قران نیّرین یا حالت مقارنه و محاق۲-۳-۳رکوردهای رؤیت هلال۲-۳-۴آشنایی با معیارهای رؤیت هلالالف- معیار بابلی هاب- ضابطه های رؤیت دوره ی اسلامیج- معیار فادرینگهم(father ingham)ج-(mounder) معیار ماندر۳-۱بخش اول : «رؤیت و اثبات هلال»۳-۱-۱دلالت قرآن بر اعتبار رؤیت :۳-۱-۲دلالت احادیث بر اعتبار رؤیت۳-۱-۳اتفاق فقیهان بر اعتبار رؤیت۳-۱-۴فروع رؤیت۳-۱-۴ -۱فرع اول : انفراد در رؤیت۳-۱-۴-۱-۱دلایل اعتبار انفراد در رؤیتالف-اطلاق احادیث رؤیت :ب-احادیث خاص :ج- قرآن:د:عقل:۳-۱-۴-۲فرع دوم رؤیت ،راهی علم آور۳-۱-۵مؤید ها۳-۱-۶دلائل عدم اعتبار رؤیت هلال با چشم مسلح۳-۱-۷مؤیدات و شواهد عدم اعتبار رؤیت هلال با چشم مسلح۳-۱-۸ادلّه و مؤیّد ات اعتبار رؤیت با چشم مسلح۳-۱-۹رؤیت قبل از زوال۳-۱-۱۰بررسی روایات دیدن هلال در طول روز۳-۱-۱۱دیدگاه فقیهان ،درباره دیدن هلال در روز۳-۱-۱۲نظر عامه در دیدن هلال در روز.۳-۱-۱۳تطوق وغیوبت شفق۳-۲« بخش دوم : بیّنه»۳-۲-۱بیّنه در لغت :۳-۲-۲بیّنه در قرآن۳-۲-۳بیّنه در اصطلاح :۳-۲-۴بیّنه در روایات۳-۲-۵بیّنه از دیدگاه فقها۳-۲-۶مفهوم عدالت۳-۲-۷معانی شهادت۳-۲-۸ویژگیها و شرایط شهادت۳-۲-۸-۱عدالت :۳-۲-۸-۲ذکوریت:۳-۲-۸-۳توافق در اوصاف۳-۲-۸-۴شهادت بر رؤیت۳-۲-۹دیدگاههای فقیهان شیعه در شمارشاهدان رؤیت هلال۳-۲-۹-۱گواهی یک عادل :۳-۲-۹-۲گواهی پنجاه عادل:۳-۲-۹-۳رؤیت مطلقاً به بیّنه ثابت نمی شود.۳-۲-۹-۴رؤیت به بیّنه (دو شاهد) مطلقاً ثابت می شود .۳-۲-۱۰دیدگاه فقهای عامه :۳-۲-۱۱فـروع بیّنه۳-۲-۱۱-۱شهادت بر شهادت :۳-۲-۱۱-۲آیا بیّنه علم آور است؟۳-۳بخش سوم : «شیاع»۳-۳-۱تعریف تواتر و شیاع از نظر فقها۳-۳-۲شیاع در آثار فقها۳-۳-۳بررسی استقلال یا وحدت تواتر و شیاع ،از نظر فقها۳-۳-۴دلائل حجیّت تواتر و شیاع مفید علم۳-۳-۵ «شیاع ظنّی»۳-۳-۶دلایل حجیّت شیاع ظنّی۳-۳-۶-۱فحوای حجیّت بیّنه:۳-۳-۶-۲روایات :۳-۳-۶-۳سیره عقلا :۳-۳-۷نقد و بررسی ودلایل شیاع ظنّی۳-۴بخش چهارم : «گذشت سی روز و اثبات هلال»۳-۴-۱دلایل اعتبار گذشت سی روز۳-۴-۱-۱اجماع:۳-۴-۱-۲روایات:۳-۴-۱-۳علم عادی:۳-۴-۲دلایل فقها بر گذشت سی روز :۳-۴-۳فروع قاعده گذشت سی روز۳-۴-۳-۱فرع اول :۳-۴-۳-۲فرع دوم:۳-۴-۳-۳فرع سوم :۳-۴-۳-۴فرع چهارم۳-۵بخش پنجم: «حکم حاکم»۳-۵-۱تعاریف حکم حکومتی۳-۵-۲برخی مصادیق حکم حکومتی۳-۵-۳نظریه ها در مورد سنخ حکم حکومتی۳-۵-۳-۱نظریه نخست :احکام حکومتی ، احکامی اولیه هستند۳-۵-۳-۲نظریه دوم : احکام حکومتی ، احکامی ثانویه هستند۳-۵-۳-۳نظریه سوم : نسبت میان احکام ثانویه و احکام حکومتی ، عموم و خصوص من وجه است.۳-۵-۳-۴نظریه چهارم احکام حکومتی ، نه از احکام اولیه هستند و نه از احکام ثانویه (نظریه مختار).۳-۵-۴دو نکته در خصوص تعارض حکم حکومتی۳-۵-۵حکم حاکم به ثبوت هلال۳-۵-۶عدم حجیّت حکم حاکم مطلقاً۳-۵-۷دلائل عدم حجیّت حکم حاکم۳-۵-۸نقد و بررسی۳-۵-۹حجیّت حکم حاکم۳-۵-۱۰دلائل حجیّت حکم حاکم در رؤیت هلال۳-۵-۱۰-۱عموم و اطلاقات۳-۵-۱۰-۲شیوه فقها در کتابهای فقهی۳-۵-۱۰-۳روایات خاصه۳-۵-۱۰-۴سیره۳-۵-۱۰-۵سیره پیامبر(ص)۳-۵-۱۰-۶سیره خلفا۳-۵-۱۰-۷سیره ائمه(ع)۳-۵-۱۰-۸هلال از امور حسبیه۳-۵-۱۱آراء دیگری در خصوص حکم حاکم:۳-۵-۱۱-۱اصالت حکم حاکم۳-۵-۱۱-۲قول به تفصیل:۳-۵-۱۱-۳تفصیل بین هلال رمضان و شوال۳-۵-۱۲چگونگی حکم۳-۵-۱۳قلمرو نفوذ حکم حاکم در رؤیت هلال۳-۵-۱۴حرمت نقض حکم حاکم۳-۵-۱۵ «ادله عدم جواز نقض»۳-۵-۱۶موارد جواز نقض حکم حاکم :۳-۵-۱۷حکم حاکم اهل سنّت در ثبوت هلال۳-۵-۱۸ادله حجیّت حکم حاکم اهل سنّت۳-۵-۱۸-۱سیره ائمه اطهار(ع)۳-۵-۱۸-۲دلائل قائلان به عدم اجزا۳-۵-۱۸-۳دلائل قائلان به اجزا۴-۱بخش اول « افقها »۴-۱-۱نظریه مشهور:۴-۱-۲دیدگاه غیر مشهور۴-۱-۳نظر فقهای عامه۴-۱-۴خلاصه دیدگاهها۴-۱-۵معیار در نزدیکی و دوری شهرها:۴-۱-۵-۱اختلاف در طلوع و غروب خورشید:۴-۱-۵-۲امکان رؤیت با نبود مانع۴-۱-۵-۳اختلاف اقالیم و تفاوت مناظر۴-۱-۵-۴منزله و مرحله۴-۱-۶دلایل قائلان به عدم تعمیم۴-۱-۶-۱ظاهر آیه شریفه:۴-۱-۶-۲روایات :الف. روایات رؤیت هلال.ب- روایات شهادت به رؤیت۴-۱-۶-۳قیاس رؤیت هلال به طلوع و غروب خورشید.۴-۱-۶-۴عقل۴-۱-۶-۵سیره مسلمانان۴-۱-۶-۶اجماع۴-۱-۶-۷شهرت :۴-۱-۶-۸روایت کُرَیب:۴-۲بخش دوم «دلایل دیدگاه غیر مشهور» یا دلایل تعمیم ثبوت هلال۴-۲-۱قرآن :۴-۲-۲روایات۴-۲-۲-۱اطلاق رؤیت:۴-۲-۲-۲اطلاقات روایات بینه :۴-۲-۳روایات خاصه.۴-۲-۴رؤیت طریقیت دارد نه موضوعیت۴-۲-۵مویدات نظریه تعمیم۴-۲-۵-۱وحدت لیله القدر۴-۲-۵-۲وحدت عید فطر و قربان۴-۲-۵-۳دعای سمات:۴-۲-۵-۴سیره پیامبر(ص)۴-۲-۵-۵علم۴-۲-۵-۶مذاق شرع۴-۲-۵-۷عدم معیار برای دوری ونزدیکی۴-۲-۵-۸حرمت روزه در روز عید فطر و قربان۴-۲-۵-۹پیامدهانتیجه :پیشنهادات:«فصل پنجم»ضمائم :۱- جدایی زاویه ای۲- مقارنه ماه و خورشید۳- سن ماه۴- حد دانژون۵- مدت مکث۶- ارتفاع هلال۷- اختلاف سمت۸- فاز ماه۹- طول کمان هلال۱۰- نا پیوستگی هلال۱۱- ضخامت بخش میانی۱۲- فاصله ماه از زمینمنابع و مآخذ
اثبات هلالفقه مذاهب خمسهنجوم جدیدهلالرؤیتمحاقتعمیمگواهانبیّنه حاکمافق
- ۹۶/۰۴/۰۸